Greinasafn fyrir flokkinn: Greinar og pistlar

113 pistlar SÁÞ eru inn á tru.is og aðgengilegt á slóðinni trú.is. Þá var talsvert af pistlum einnig á sigurdurarni.annall.is Sá vefur er nú lokaður.

Páskafólk

Kona, sem alla ævi bjó við fátækt og hafði misst mikið, átti sér orðtæki og sagði gjarnan: “Ég er svo heppin.” Hún hafði lært, að sjá ljós í erfiðum aðstæðum. Hún var – þrátt fyrir áföllin – hamingjusöm og lánsöm því hún tamdi sér jákvæðni. Hún hafði lært, að vinna með hið mótdræga og sá möguleika þar sem aðrir sáu bara kreppu. Hvernig ferðu að með það, sem er þér andsnúið? Er glasið þitt hálffullt eða hálftómt? Ertu föstudagsmaður eða sunnudagsmaður?

Í lífinu er ekki bara spurt um jákvæðni eða neikvæðni, að vera í stuði eða í mínus, föstudagsgeðslag eða sunnudagsstemmingu. Þegar föstudagurinn langi var að kvöldi kominn var öllu lokið. Guð og maður á krossi! Þá var illt í efni, verra verður það ekki. En síðan er seinni hluti sögunnar, að dauðanum var snúið í andhverfu sína, sagan endaði vel þrátt fyrir dauða söguhetjunnar. Gröfin sleppti feng sínum, lífið lifnaði og tilveran er því góð. Það eru þær fréttir, sem breyta öllu í lífi kristins manns. Fasta breytist í páska, Guð leysir alla fjötra.

Ef við temjum okkur jákvæðni í lífinu höfum við lært lífsleikni, sem hjálpar í þrautum og þegar eitthvað verður okkur mótdrægt. Við verðum þar með sunnudagsfólk. En þegar við heyrum páskaboðskapinn og tökum hann til okkar verðum við að auki páskafólk. Páskaboðskapurinn verður sem kraftaverk í lífi sunnudagsjákvæðninnar. Lífið er ekki bara af sjálfu sér heldur líf í samhengi Guðs.

Páskaboðskapurinn umbyltir lífi okkar. Hann breytir heimssýn trúmanna og þar með veröldinni. Hún er ekki lengur lokað kerfi dapurlegra ferla, ekki lengur aðeins tilvera til dauða. Veröldin verður opið kerfi og jafnvel lögmál lífs og dauða eru brotin. Ekkert er svo slæmt í lífi okkar, ekkert er svo dapurlegt, engin áföll eru svo stór, að Guð geti ekki, megni ekki og nái ekki að koma þar að með hjálp sína og gleði. Guð elskar og við erum svo heppin að mega vera páskafólk.

Kristur er upprisinn – Kristur er sannarlega upprisinn.

Greinin birtist fyrst á trú.is.

Flaggskip þjóðkirkjunnar

Í aðdraganda biskupskjörs var ég spurður um fyrstu verkefni í starfi ef ég yrði kjörinn biskup. Af þremur forgangsverkefnum er varða ungt fólk, fjármál og starfsfólk tel ég að mikilvægasta verkefnið varði æsku þjóðarinnar.

Heilbrigð kirkja þjónar fólki. Þjóðkirkjan á að leggja sérstaka rækt við framtíðarfólkið, börn og unglinga, og þjóna barnafjölskyldum vel. Sem barn naut ég þeirra forréttinda að alast upp í barnvænu trúarumhverfi kirkjunnar. Þjónusta mín við kirkju Krists í landinu á rætur í þeirri sáningu og umönnun, sem ég naut í æsku. Ég á sjálfur ung börn og uppeldismál eru mér því áhugaefni og daglegt viðfangsefni.

Við upphaf 21. aldar er trúaruppeldi þeirrar kynslóðar, sem nú er að vaxa úr grasi, mikilvægasta fjárfesting kirkjunnar. Brýn verkefni eru að tryggja góða þjónustu við börn og unglinga óháð búsetu og að efla fagmennsku í æskulýðsstarfi.

Æskulýðsstarf kirkjunnar er grunnþjónusta, sem á að vera í boði í öllum sóknum. Aðstæður eru ólíkar og söfnuðir í dreifbýli og þéttbýli hafa ólíkar þarfir. Þess vegna skiptir höfuðmáli að greina þarfir sóknanna á landsvísu og byggja upp frá grasrótinni glaða og ríka kirkju. Uppbygging í barna- og unglingastarfi hefur margfeldisáhrif því á bak við hvert glatt barn í kirkjustarfi eru ánægðar fjölskyldur.

Kirkjan þarf að tryggja faglegt umhverfi fyrir barna- og æskulýðsstarf. Það verður aðeins gert með fagmenntuðu fólki, sem hefur umsjón með og ber ábyrgð á starfinu. Á landsbyggðinni sinna sóknarprestar barna- og unglingastarfi og þeim þarf að tryggja aðgang að kennsluefni og faglegu baklandi til að sinna unga fólkinu sem best. Nýta þarf samstarfssvæði safnaða þar sem margar sóknir starfa saman líkt og nýtt átaksverkefni í æskulýðsmálum í Eyjafjarðar- og Þingeyjarprófastsdæmi er vísir að. Þar verður ráðinn æskulýðsfulltrúi í hálft starf til að styðja minni söfnuði í prófastsdæminu við uppbyggingu æskulýðstarfs. Þá þarf að tryggja aðgang ungs fólks að leiðtogaþjálfun.

Samstarf er lykillinn að árangri. Með því að færa efnisgerð og forystu um einstaka þætti æskulýðsstarfs út til safnaðanna nýtist mannauður kirkjunnar til fulls. Þannig gætu sóknir, sem skara fram úr á einstökum sviðum, fengið fjárveitingu til að leiða þann málaflokk í ákveðinn tíma og orðið „móðurkirkjur“ þess starfs. Með því að færa verkefni út í söfnuðina má nýta sérþekkingu þeirra í þágu heildarinnar. Hlutverk biskupsstofu verður síðan að miðla því efni, sem til verður og samþætta samstarf safnaðanna.

Barna- og æskulýðsstarf er flaggskip kirkjunnar og ætti að vera forgangsverkefni á komandi árum. Unga fólkið er framtíð kirkjunnar og starf í þess þágu kallar fjölskyldur í landinu til liðs við kirkjuna.

Þjóðkirkja til góðra verka

Ég sat við eldhúsborð úti í sveit og talaði við kjörmann í biskupskjöri. „Traust til kirkjunnar verður að byggja upp að nýju“ sagði viðmælandi minn og horfði í augu mér og sagði kirkjuna alla hafa mikið en gott verk að vinna. Við borð í kirkju á Skagaströnd var ég spurður: „Stendur þú í lappirnar?“ Það er hvetjandi að verða að svara svona brýnandi spurningu. Kirkjufólkið í landinu vill að kirkjukreppu linni og hafist verði handa við uppbyggingu. Traustið þarf að endurvekja. Páskar og vor eru á næsta leiti.

Þjóðkirkjan er ekki pýramídi með preláta og biskup á toppnum, heldur hreyfing fólks um allt land, inn til dala og út til nesja. Kirkjan er farvegur fagnaðarboðskapar. Kirkjan verður til þegar fólk kemur saman á hátíðum og við krossgötur lífsins og fagnar því að lífið lifir og sigrar. Guð elskar og kallar fram líf úr dauða og sá boðskapur varðar einstaklinga, kirkju og heim.

Ég hef hitt kirkjufólk um allt land síðustu vikur. Ég hef hlustað á merkilegar sögur, notið gestrisni og hlustað á óskir um að kirkjan lifi fallega og vel. Ég hef orðið vitni að þjónustulund framar skyldu við safnaðarlífið og kirkjuhúsin. Og alls staðar er tjáð sama löngun, að kirkjan fái frið til að starfa og eflingar.

Vorverk kirkjunnar felast ekki síst í því að virkja fólk út um allt land, sem vill láta gott af sér leiða í samfélaginu og vera málsvarar gæsku og réttlætis. En þetta fólk á líka að fá að hafa áhrif á stefnu og stjórn kirkjunnar. Valdefling er mikilvæg í kirkjunni. Kirkjan dafnar þegar eining og samhugur fær að móta orð og verk. Nýr biskup hefur vorverkum að sinna.

Kirkjan er kölluð til þjónustu við heiminn og spennandi tímar eru framundan. Prestar, djáknar, söfnuðir og þjóðkirkjan eru tilbúin undir breytingar og grósku í fjölbreytilegum samtíma. Hlúa þarf að barna- og æskulýðsstarfinu í kirkjunni eins og öðru kirkjustarfi, meta mannauð og efla starfsfólk og tryggja fjármagn til góðra verka um allt land.

Verkefnin eru mörg. Þau krefjast samstöðu og einingar. Kirkjan er farvegur möguleikanna og nú er tími tækifæranna. Ég býð fram til þjónustu.

Greinin birtist í Morgunblaðinu 2. apríl 2012

Við eldhúsborð og á traktor

Ég sat við eldhúsborð út á Mýrunum talaði við kjörmann í biskupskjöri. „Traust til kirkjunnar verður að byggja upp að nýju“ sagði viðmælandi minn og horfði í augu mér. Traustið þarf að endurvekja. Traust, friður, uppbygging, leiði yfir vandræðum, vilji til samtaka og átak. Þetta tjá kjörmenn, sem ég hef talað við.

Ég er snortinn af þeim hóp, sem bæst hefur við í biskupsvalinu nú. Ég hef lagt til að sóknarnefndarformenn hittist reglulega á þingum til að miðla upplýsingum og þétta raðir. Og ég er enn staðráðnari í að leggja til landsfund sóknarnefndarformanna eftir að ég hef talað við marga þeirra. Þetta er öflugt fólk, sem getur lagt kirkjunni enn betra lið en verið hefur.

Nú þegar dregur að lokum undirbúnings seinni umferðar biskupskjörs er ég fullur þakklætis. Ég er þakklátur að hafa notið svo margra ánægjustunda með glöðu og velviljuðu fólki, þakklátur fyrir að þjóðkirkjan er ekki í keng, heldur fremur eins og íslensk björk sem kemur úr skaflinum og réttir sig upp mót vorsólinni. Ég er þakklátur fyrir stuðningsfólk, sem hefur lagt mikið á sig og þakklátur Guði.

Biskupskjör á sér margar víddir. Ég hef ekki aðeins lært margt, fengið margar nýjar hugmyndir, skilið enn betur starf og líf kirkjunnar í landinu, heldur líka upplifað skemmtiefni. Á Snæfellsnesi kom ég að mjög skemmtilegum manni, sem var að gera upp gamlan Deutz-traktor. Ave María hljómaði úr spilaranum hans meðan hann var að vinna. Við skiptumst á skoðunum og fyrr en varði var ég kominn upp á þennan gamla en fallega traktor, ræsti og ók af stað. Og eigandinn skellihló og skemmti sér yfir gleði biskupsefnisins. Sveitamennirnir í okkur tengdust. Ekki hafði mig órað fyrir að á þessari vegferð myndi ég kynnast Deuz. En svona er nú lífið skemmtilegt. Guð sé lof fyrir lífið, gleðina og fólkið í kirkjunni.